Μέλος φάντασμα

Μέλος φάντασμα ορίζεται ένα ακρωτηριασμένο άκρο όπου ο ασθενής αισθάνεται ότι το αποκομμένο τμήμα του σκέλους εξακολουθεί να υπάρχει στο σώμα και εκτελεί τις κανονικές του λειτουργίες. Δηλαδή ο ακρωτηριασμένος ασθενής βιώνει αισθήσεις, συμπεριλαμβανομένου του πόνου στο άκρο που δεν υπάρχει πλέον.

Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτές οι αισθήσεις προκαλούνται από νευρικές απολήξεις του ακρωτηριασμένου άκρου τα οποία συνεχίζουν να επικοινωνούν με τον εγκέφαλο κι έτσι πυροδοτείται ο πόνος κι η δυσφορία. Ο πόνος χαρακτηρίζεται ως νευροπαθητικός. Το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί εντονότερα όταν ο πάσχων είχε χρόνιο πόνο πριν τον ακρωτηριασμό, παρ’ όλα αυτά δεν έχει συνδυαστεί με την ηλικία, το σημείο του ακρωτηριασμού ή το αίτιο, δηλαδή αν πρόκειται για ατύχημα ή νόσο.

Η ευαισθησία αυτή είναι ένα σύνηθες επακόλουθο του ακρωτηριασμού, καθώς παρατηρείται πάνω από το 90% των ασθενών. Εκτιμάται ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αισθάνονται το μέλος φάντασμα αμέσως μετά το χειρουργείο ή μετά από κάποιες μέρες.

Τα χαρακτηριστικά του μέλους φάντασμα διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο καθώς και η διάρκεια της αίσθησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να διαρκέσει για μέρες ενώ άλλοι ασθενείς το νιώθουν για χρόνια. Ο πόνος μπορεί να σχετίζεται με μια συγκεκριμένη κίνηση ή θέση του κολοβώματος και μπορεί να ελκύεται από διάφορους φυσικούς παράγοντες (π.χ αλλαγές στον καιρό ή πίεση στο υπολειπόμενο σκέλος κ.α.) αλλά και από ψυχολογικούς παράγοντες, όπως το συναισθηματικό stress. Αναμφίβολα η απώλεια ενός μέλους είναι σημαντικό γεγονός στη ζωή του καθενός, ο τρόπος όμως με τον οποίο ο ασθενής διαχειρίζεται την απώλεια και η ψυχολογική κατάσταση του επηρεάζει σημαντικά στον χρόνιο πόνο.

Αυτές οι μη επώδυνες αισθήσεις που αφορούν το ακρωτηριασμένο μέλος μπορεί να περιλαμβάνουν την αίσθηση όπως θερμού ή ψυχρού, κνησμό, μυρμήγκιασμα, κράμπες, ηλεκτρική εκκένωση, τσούξιμο ή αιχμηρό πόνο. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών ο πόνος είναι τόσο έντονος και ενοχλητικός που επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα της ζωής τους προκαλώντας συναισθηματικά προβλήματα με αποτέλεσμα την προσφυγή τους σε εξαιρετικά δύσκολες θεραπείες.

Μέλος φάντασμα

Συνήθως με την πάροδο του χρόνου τα συμπτώματα αυτά εξασθενούν και η αίσθηση βελτιώνεται σημαντικά με την προσθήκη του τεχνητού μέλους. Εάν ωστόσο η θεραπεία του πόνου φαντάσματος κρίνεται αναγκαία τότε αυτή περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή όπως συνήθη αναλγητικά, μυοχαλαρωτικά, αντικαταθλιπτικά κ.α., αναισθητικά φάρμακα όπως τοπική αναισθησία ή λιδοκαϊνη, ακόμα και χειρουργικές θεραπείες.

Προσπαθήστε να χαλαρώσετε με έναν τρόπο που σας ταιριάζει. Πάρτε μια βαθιά ανάσα ή προσποιηθείτε ότι χαλαρώνετε το άκρο που λείπει.

Η ανάγνωση, η ακρόαση μουσικής ή κάνοντας κάτι που σας χαλαρώνει μπορεί να σας βοηθήσει. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο εάν η χειρουργική πληγή έχει επουλωθεί τελείως.

Τα ακόλουθα μέτρα μπορούν, επίσης, να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου των φανταστικών άκρων:

  • Κρατήστε το υπολειπόμενο άκρο ζεστό.
  • Μετακινήστε ή ασκήστε το ακρωτηριασμένο άκρο.
  • Εάν φοράτε την πρόσθεση, αφαιρέστε την.
  • Εάν δεν τη χρησιμοποιείτε, φορέστε τη.
  • Εάν έχετε πρήξιμο δοκιμάστε να φορέσετε έναν ελαστικό επίδεσμο ή κάλτσες συμπίεσης.
  • Δοκιμάστε ένα ελαφρύ μασάζ.
  • Εφαρμόστε τη Relax Night Care by Ossur.

Σε κάθε περίπτωση ο ασθενής θα πρέπει να συμβουλευτεί τον θεράποντα ιατρό για να τον παραπέμψει στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

Μέλος φάντασμα